Stomatologia dziecięca wcale nie jest prostszą dziedziną tego działu medycyny. Nie tylko ze względu na utrudniony kontakt z pacjentem, ale i na rodzaj patologii, z jakimi muszą mierzyć się lekarze klinik dentystycznych. Problemy z uzębieniem i stanem jamy ustnej mogą pojawić się zaraz po przyjściu dziecka na świat lub w kilka tygodni po urodzeniu. Rozpoznanie nieprawidłowości we wczesnym okresie ząbkowania oraz podjęcie uprzednio właściwych kroków umożliwia zapobiec kłopotom stomatologicznym w dorosłym życiu. W dzisiejszym artykule blogowym opiszemy, czym są dwa zaburzenia w ząbkowaniu: zęby noworodkowe oraz zęby wrodzone.
Odmiany zaburzeń ząbkowania dziecka
Cztery główne grupy zaburzeń w ząbkowaniu to: zaburzenia ogólne (objawy będące skutkiem powikłań etapu ząbkowania — podwyższona temperatura, podatność na infekcje, nadmierne ślinienie, bezsenność), miejscowe (np. stany zapalne, zaczerwienienia, obrzęki) oraz pojawiające się zaburzenia w czasie i w miejscu wyrzynania się zębów. Dziś przybliżymy trzecią z wymienionych grup i skupimy się na zbyt wczesnym wyrzynaniu się zębów.
Przekrojowe spojrzenie na rozwój jamy ustnej dzieci pozwala stwierdzić, że wprawdzie proces wyrzynania się zębów jest podobny u każdego, lecz w zasadzie nie jest nigdy taki sam. Trudno bowiem z dokładnością co do dnia, a nawet tygodnia wskazać, kiedy u maluszka powinny pokazać się pierwsze ząbki. Początek etapu wyrzynania zębów mlecznych przypada zazwyczaj na 6 miesiąc życia, chociaż nie jest to regułą. W niektórych przypadkach ząbkowanie rozpoczyna się przed 5 miesiącem lub nawet dopiero po 12 miesiącu.
Znaczne odstępstwa od podanych powyżej terminów ząbkowania funkcjonują w stomatologii pod wspólną nazwą ząbkowania przedwczesnego. Dwie charakterystyczne dla tej nieprawidłowości anomalie to zęby wrodzone i zęby noworodkowe. Obie występują bardzo rzadko, choć są doskonale opisane przez fachową literaturę. Co ciekawe, jeszcze do niedawna wykrycie zębów wrodzonych lub noworodkowych poczytywano zarówno za dobry, jak i zły omen — wieszczono dziecku wspaniałą karierę, bądź sądzono, że będzie potworną istotą przynoszącą społeczności nieszczęście. Dziś traktujemy to jako niemądre obawy, ale jak się zaraz okaże, nie były całkiem bezpodstawne. Jak rozpoznać wspomniane anomalie?
Charakterystyka zębów wrodzonych i noworodkowych
Dla laików podpowiedzią mogą być same nazwy zaburzeń. Zęby wrodzone to przeważnie sieczne zęby mleczne żuchwy, które są obecne w jamie ustnej już w okresie okołoporodowym, natomiast zęby noworodkowe pojawiają się niedługo po przyjściu dziecka na świat (do 30 dni po porodzie). Ząbkowanie przedwczesne zdarza się mniej więcej raz na 3000 urodzeń i nieco częściej występuje u wcześniaków. Takie zęby nie są w pełni wykształcone — wprawdzie korona jest niemal cała, ale rozwój korzeni jeszcze się nie rozpoczął.
Część stomatologów uważa, że przyczyną ząbkowania przedwczesnego są zaburzenia hormonalne lub jest to skutek wystąpienia cechy genetycznej. Obaw naszych przodków nie należy wyśmiewać, ponieważ faktycznie pojawienie się zębów wrodzonych lub noworodkowych może towarzyszyć innym jednostkom chorobowym (np. zespołowi Gorlina, Jadassohna-Lewandowskiego, Kabuki lub Sotosa), które wpływają na zdeformowany wygląd dziecka.
Od szczegółowego rozpoznania lekarza zależy dalsze postępowanie przyjęte w klinice dentystycznej. Często interwencja jest wskazana, ponieważ ząb wrodzony lub ząb noworodkowy rani brodawki sutkowe matki podczas karmienia piersią. U niektórych dzieci podstawą do podjęcia decyzji o ekstrakcji zęba jest rozpoznanie stanu zapalnego tkanek jamy ustnej. Przy wykryciu u niemowląt ząbkowania przedwczesnego zapraszamy rodziców do gabinetu stomatologicznego Aldent, aby nasz lekarz mógł dokonać diagnozy i wskazać zalecany proces leczenia.
