Jak to powstało? Dzieje aparatu ortodontycznego

Na naszym blogu przybliżyliśmy już historię szczoteczki i pasty do zębów. Pora przewrócić kolejną stronę z kroniki stomatologii. Tym razem artykuł poświęciliśmy dziejom aparatu ortodontycznego, który często zakładany jest w klinice dentystycznej Aldent. Kto przyczynił się najbardziej do jego powstania, jak wcześniej starano się korygować wady zgryzu i w jaki sposób przebiegał rozwój ortodoncji? Zapraszamy do lektury wpisu blogowego.

Początki aparatu ortodontycznego

Poznanie historii aparatu ortodontycznego wymaga podróży w czasie. Najpierw do czasów starożytnych. Najbardziej znany lekarz tego okresu Hipokrates jako pierwszy zwrócił uwagę na kwestię nieregularności ustawienia zębów. Natomiast z drugiego wieku nowej ery pochodzą źródła, dzięki którym wiadomo, że równie ceniony medyk Klaudiusz Galen z Pergamonu rekomendował np. spiłowywanie zębów.
 
Bliższe czasom współczesnym osiągnięcia w dziedzinie ortodoncji przypadły na okres baroku. Udoskonaleniem metody korekcji ustawienia zębów zajmował się Francuz Pierre Fauchard. Początkowo zalecał usuwanie zębów, które mają największy wpływ na wady zgryzu. Jego sposobem na ekstrakcję było rozchwianie zęba za pomocą dźwigni i kleszczyków, aż do etapu wyjęcia go z zębodołu.
 
Dość prymitywną metodę zamienił około 1723 roku na bardziej profesjonalny sposób działania. Źle ustawione zęby wiązał jedwabną nicią lub drutem, a na łuk zewnętrzny nakładał pasek wykonany ze złota lub srebra. Stworzoną konstrukcję można określić mianem pierwszego aparatu ortodontycznego. Swoje modyfikacje do tego pierwowzoru wprowadził rodak Faucharda, czyli Etienne Bourdet oraz w późniejszych latach Brytyjczyk Joseph Fox.
 
W pionierskich czasach ortodoncji stosowano różne rozwiązania. John Hunter jako pierwszy zastosował płaszczyznę ukośną i mocował konstrukcję także na dolnych zębach, aby leczyć wysuniętą żuchwę. Wspomniany już Fox przedłużył metalowe paski aparatu Pierre’a Faucharda i do podnoszenia zgryzu oraz wysunięcia zębów górnych użył bloczków wykonanych z kości słoniowej.

Współczesny etap rozwoju aparatów ortodontycznych

Gdy dzisiaj pacjent trafia na fotel w gabinecie dentystycznym, odczuwa mniejszy dyskomfort na myśl o noszeniu aparatu ortodontycznego. Od końca drugiej połowy XIX wieku równolegle prace nad udoskonaleniem konstrukcji prowadziło kilku lekarzy. Zaczęto stosować aparaty umocowane na stałe na zębach trzonowych i dopasowywanie do nich drutów oraz pierścieni lub koron. Wielkim usprawnieniem było opracowanie śrub ortodontycznych: najpierw pojedynczych przez Williama Lintotta w 1841 r., a potem podwójnych w 1860 roku przez Edwarda Angle.
 
To ostatnie nazwisko wiąże się z wprowadzeniem aparatu cienkołukowego, czyli konstrukcji bardzo zbliżonej do aparatów ortodontycznych stosowanych współcześnie w klinikach stomatologicznych. Angle wyróżnił także trzy główne rodzaje wad zgryzu i upowszechniał wiedzę o pożytkach korygowania ustawienia zębów. System łuku edgewise został od tamtego czasu nieznacznie zmodyfikowany i na nim opiera się współczesna ortodoncja. I tak w blogowym skrócie prezentuje się historia aparatu ortodontycznego.